Alan Turing

Dr Alan Mathison Turing OBE, FRS [ˈælən ˈmæθɪsən ˈtjʊəɹɪŋ] (* 23. Juni 1912 z London; † 7. Juni 1954 z Wilmslow, Cheshire) isch e britische Logiker, Mathematiker, Kryptoanalytiker und Informatiker gsi. Er gältet hüte as äine vo de iiflussriichste Theoretiker vo dr früeje Kompiuterentwigglig und Informatik. Dr Turing het e groosse Däil vo de theoretische Grundlaage für die modärni Informazions- und Komputertechnologii usdänggt. Au sini Biidrääg zur theoretische Biologii häi dere d Richdig aagee. Si Modäll für d Berächebarkäit vo dr Turingmaschine bildet äins vo de Fundamänt vo dr theoretische Informatik. Wääred em Zwäite Wältchrieg het er e wichdigi Rolle bi dr Entzifferig vo de dütsche Funksprüch, wo mit dr Enigma, gspiilt. Dr grösst Däil vo sine Arbäite isch noch em Ändi vom Chrieg ghäim bliibe. Dr Turing het 1953 äins vo de erste Schachbrogramm entwigglet, aber wil er d Hardweer nid ghaa het, het er alles sälber müesse usrächne. Dr Turing Award dräit si Naame und isch die bedütendsti Uszäichnig in dr Informatik. Dr Turing-Test liiferet es Kriterium zum künstligi Intelligänz iizschetze. Wäge sinere Homosexualidäät, wo denn no stroofbar gsi isch und au as Chrankhit gulte het, het men en 1952 psüchiatrisch zwangsbehandlet und en under anderem mit wiiblige Hormon „chemisch kastriert“. Er het au nüm an ghäime Brojekt vom britische Noochrichtedienst döfe schaffe. D Hormonbehandlig het si Körper verwiibligt und er isch depressiv worde. 1954 het er sich seer woorschinlig umbrocht. Im Joor 2009 het sich dr britisch Brömieeminister Gordon Brown offiziell im Naame vo dr Regierig entschuldigt drfür, wie dr Turing behandlet worde isch.